Onderzoek naar radicalisering en extremisme

OPINIE - De gemeente Almere kwam laatst met een Persbericht over het feit dat 6 gemeenten in de provincie Flevoland een onderzoek hebben laten uitvoeren naar radicalisering en extremisme. De belangrijkste conclusie voor de provincie is dat de situatie in Flevoland grotendeels aansluit bij landelijke trends. 

Fenomeenanalyse
Op zich is dit een heel opvallende - en in zekere zin ook een vreemde - conclusie, want als men onderzoek uit laten voeren naar radicalisme en extremisme, gaat het niet of het past bij de rest van het land, maar wat het resultaat betekent voor de provincie Flevoland. Om het Persbericht met die conclusie te beginnen, is een gemiste kans om aan te geven hoe men denkt over de termen en de échte resultaten.

In het Persbericht draait het om extremisme, radicalisering, jihadisme, vertrouwen in de politiek, maar het belangrijkste heeft men niet onderzocht en dat is het contact met de burger, specifiek de jongeren en de zogenaamde hangjongeren.  

Volgens de site Wegwijzer Jeugd en Welzijn is radicalisering een bepaald proces waarbij een individu of groep steeds meer extreme overtuigingen en gedragingen gaat vertonen, wat kan leiden tot het afwijzen van democratische waarden óf het gebruik van geweld om veranderingen af te dwingen.  Wat hierbij niet wordt gemeld is dat dit samenhangt met het sterk gedaalde vertrouwen richting de overheid. De laatste bullet van de onderzoeksresultaten spreekt dan nog een beetje over lokale factoren als ‘armoede, sociale ongelijkheid, polarisatie en wantrouwen’.  Maar het gaat niet om alléén lokale factoren, want het is algemeen verspreid wantrouwen richting de overheid. 

Op het moment dat men demonstreert - op een vreedzame manier - tegen het klimaatbeleid of tegen de banden met de bezetter van Palestina, loopt het bij het overgrote gedeelte uit de hand en komen er meer overheidsmedewerkers aan met de bekende wapenstok, die algemeen gebruikt wordt. Men wordt al verdacht als men een Palestijnse vlag, een keffiyeh of een speldje van Extinction Rebellion draagt. Terwijl het een duidelijke schreeuw is om aandacht voor het standpunt van deze specifieke groep. 

Daarnaast is het vertrouwen ook wel duidelijk aan het vriespunt aangekomen als men in de Tweede Kamer van alles mag roepen en diezelfde politici dit ook op straat doen en daar wordt niet ingegrepen. Maar de eerzame burger die dezelfde woorden gebruikt, wordt meteen opgepakt. Een politicus zou het voorbeeld van eerlijkheid, transparantie en eerbaarheid moeten zijn. Dat betekent dat het bespioneren van de ander of een undercoveroperatie laten uitvoeren in een gebedshuis helemaal uit den boze is.  

Een volgend punt is jihadisme. Laat het duidelijk zijn dat Jihad 4 betekenissen heeft, waarbij de 1e de belangrijkste is en dat is ‘Jihad van het zelf’, wat staat voor het spirituele streven naar zelfverbetering, het opdoen van religieuze kennis en het bevorderen van goede daden. De 2e betekenis is de Jihad tegen de Shaytaan, waarbij men aan de slag gaat met het weerstaan van de verleidingen en twijfels die de Shaytaan in de geest van een persoon probeert te plaatsen. Er is ook een betekenis die gaat over strijd, maar wordt vaak bedoeld als zelfverdediging en het tegengaan van onrecht.

Wantrouwen richting de overheid wordt afgedaan als ‘maatschappelijke spanningen’, maar met deze opmerking slaat men de plank finaal mis. Het zit veel dieper, het gaat om hoe men omgaat met de burger, de inwoner van een gemeente en vooral met de jongeren. Vooral deze laatste is op zoek naar antwoorden en geen wapenstok of undercoveroperaties.  

Waar men gelukkig niets over heeft gezegd, zijn de hangjongeren. Zo’n 10 à 15 jaar geleden was er een groep hangjongeren voor de deur van de AH in Zeewolde, waardoor de bezoekers van de supermarkt het gevoel kregen dat het niet veilig was. Wat er niet gebeurde, was het gesprek aan gaan. Het was een vraag om aandacht van de jongeren en met een hangplek was het snel opgelost. Hetzelfde gebeurde enkele jaren geleden in Harderwijk.  Bewoners hebben geklaagd dat jongeren tot diep in de nacht op een bankje zaten en plezier probeerden te maken. Terecht ! Maar de bewoners hebben het als overlast ervaren, belden de politie en de gemeente heeft de bank weggehaald. Probleem opgelost? Misschien op die plaats, maar er werd niet gesproken met de jongeren, die mogelijk naar een andere bank zijn verhuisd. 

Een onderzoek is vaak nodig, resultaten werpen soms een licht op een onderwerp - in dit geval een stuk minder - maar als de gemeente niet in gesprek gaat, en dan met name met jongeren of een Burger Beraad over een bepaald onderwerp instelt, zal er weinig veranderen. Op het moment dat de jongere op zoek gaat naar zijn eigen ik en gaat lezen en leren van zijn religieuze boeken, dan wordt dat snel gezien als conservatief en radicalisme. In dat geval schrijf me maar bij in het rijtje van geradicaliseerde personen.